Bắc Kạn triển khai đánh giá đóng góp của
năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế
Năng suất các yếu tố tổng hợp – TFP (Total Factor Productivity) – là chỉ tiêu đo lường năng suất dùng để đánh giá hiệu quả của việc sử dụng vốn (Capital) và lao động (Labour) trong một hoạt động cụ thể hay cho cả nền kinh tế. TFP phản ảnh việc áp dụng tiến bộ của khoa học, kỹ thuật và công nghệ để nâng cao năng suất và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, được các quốc gia sử dụng để theo dõi, đánh giá chất lượng tăng trưởng của nền kinh tế, từ đó đưa ra các giải pháp tăng trưởng, phát triển kinh tế phù hợp.
Nâng cao năng suất luôn góp phần vào thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao trình độ phát triển. Ý nghĩa của tăng năng suất đối với tăng trưởng kinh tế càng trở lên quan trọng hơn khi các yếu tố đầu vào như vốn, lao động, đất đai, tài nguyên trở lên khan hiếm hơn. Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam cũng như các địa phương đang chủ trương chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ phát triển theo chiều rộng (tức là sử dụng nhiều đầu vào hơn như vốn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế) sang phát triển theo chiều sâu (tức là nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực hay chính là nâng cao năng suất). Như vậy, việc nghiên cứu các biện pháp thúc đẩy tăng năng suất, trong đó có các biện pháp nâng cao trình độ công nghệ là yêu cầu cấp thiết để chuyển đổi mô hình và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đóng góp của TFP vào tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong giai đoạn 2016-2020 giảm từ 53,30% vào năm 2015 xuống 45,42% vào năm 2020, đóng góp của vốn đối với tăng trưởng vẫn ở mức cao, luôn xấp xỉ 50%, trong khi đóng góp của lao động đã giảm rất rõ rệt từ 25,55% vào năm 2011 xuống còn 7,54% vào năm 2019.
Để nâng cao chất lượng, năng suất của nền kinh tế, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 36/QĐ-TTg ngày 11/01/2021 về Kế hoạch tổng thể nâng cao năng suất dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030; và đưa ra mục tiêu đến năm 2025, năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp vào tăng trưởng khoảng 45%.
Đối với tỉnh Bắc Kạn, hiện chưa có nghiên cứu toàn diện, đo lường, phân tích và đánh giá về tăng năng suất của tỉnh trong giai đoạn trên. Việc đo lường, phân tích và đánh giá tình hình tăng năng suất, xác định mục tiêu tăng năng suất từ đó kiến nghị các biện pháp chính sách thúc đẩy tăng năng suất và ứng dụng công nghệ của tỉnh trong thời gian tới là cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao trình độ phát triển của tỉnh.
Do đó, để triển khai Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thực hiện mục tiêu Chính phủ đề ra, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Quyết định số 897/QĐ-UBND ngày 15/6/2021 về ban hành Kế hoạch tính toán, đánh giá đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế – xã hội giai đoạn 2016 – 2020 và đề xuất các giải pháp tăng TFP giai đoạn 2021 – 2025 tỉnh Bắc Kạn.
Kế hoạch được xây dựng với 04 mục đích: (1) Giúp cho lãnh đạo tỉnh và các sở, ban, ngành, địa phương có cái nhìn tổng quan hơn về chất lượng tăng trưởng của nền kinh tế và đóng góp của TFP vào tăng trưởng GRDP trên địa bàn tỉnh. (2) Đánh giá thực trạng đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) trong tăng trưởng kinh tế GRDP của tỉnh giai đoạn 2016-2020. (3) Đưa các giải pháp tăng chỉ số TFP để thúc đẩy phát triển kinh tế ổn định, bền vững trong giai đoạn 2021-2025. (4) Nâng cao năng lực tính toán, phân tích chỉ số TFP cho địa phương trong thời gian tới.
Kế hoạch đặt ra 02 yêu cầu, đó là: (1) Công tác triển khai thực hiện phải đảm bảo chất lượng, hiệu quả, các số liệu tính toán phải có độ tin cậy; kết quả tính toán, đánh giá và đề xuất giải pháp phải phục vụ được cho công tác hoạch định của các cấp, các ngành trong tỉnh. (2) Có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các ngành, cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai thực hiện kế hoạch. Kế hoạch sẽ được triển khai trong năm 2021.
Triển khai thực hiện Kế hoạch, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn giao Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì và phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện kế hoạch đảm bảo mục tiêu, nội dung, tiến độ đề ra; đống thời giao Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thống kê tỉnh phối hợp thực hiện./.
Thu Hiền